1 2 3

Bệnh thận và bệnh cao huyết áp

Bệnh thận có liên quan trực tiếp đến bệnh cao huyết áp. Cao huyết áp không kiểm soát tốt bằng máy đo huyết áp dễ gây ra bệnh thận


Bệnh thận và bệnh cao huyết áp

Bệnh thận và bệnh cao huyết áp có liên quan như thế nào?

 

Thận đóng vai trò quan trọng trong việc giữ cho huyết áp của 1 người ở mức ổn định và mức độ huyết áp luôn cân bằng giúp sức khỏe người đó tốt. Huyết áp cao còn gọi là cao huyết áp có thể gây hại cho thận dễn đến bệnh thận mãn tính (CKD)

 

Cao huyết áp là gì?

Huyết áp đo áp lực máu chống lên thành mạch máu. Chất lỏng dư thừa trong cơ thể làm tăng lượng chất lỏng trong các mạch máu và làm tăng huyết áp cao hơn. Hẹp, cứng, hoặc bị tắt mạch máu cũng là nguyên nhân làm tăng huyết áp.

 

Huyết áp và bệnh thận

(Tăng huyết áp có thể là kết quả có quá nhiều chất lỏng trong các mạch máu bình thường hoặc từ dịch bình thường trong mạch máu hẹp, cứng, hoặc bị tắt)

 

Những người bị cao huyết áp nên khám bệnh thường xuyên cũng như tự trang bị cho mình 1 máy đo huyết áp bắp tay hoặc cổ tay tại nhà để kiểm soát tình trạng huyết áp của mình.

 

Làm thế nào để cao huyết áp không tổn thương đến thận:

Cao huyết áp làm cho tim làm việc nhiều hơn và theo thời gian có thể làm hỏng các mạch máu trong cơ thể. Nếu các mạch máu trong thận bị hư hại, chúng có thể ngăn chặn loại bỏ chất thải và chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể. Sau đó, các chất lỏng dư thừa trong các mạch máu có thể làm tăng huyết áp nhiều hơn. Đó là 1 chu kỳ nguy hiểm.

 

Huyết áp cao là 1 trong những nguyên nhân hàng đầu của suy thận, còn gọi là bệnh thận giai đoạn cuối (ESRD). Những người suy thận phải dùng biện pháp ghép thận hoặc phương pháp sàn lọc máu gọi là chạy thận. Mỗi năm, tình trạng cao huyết áp gây ra hơn ngàn người suy thận tại Việt Nam.

 

Các dấu hiệu và triệu chứng của cao huyết áp là gì?

Hầu hết, mọi người có huyết áp cao không có triệu chứng gì. Cách duy nhất để kiểm tra và phát hiện huyết áp cao là khám bệnh viện và sử dụng máy đo huyết áp với vòng bít gắn nên cánh tay. Kết quả được thể hiện như sau:

 

Con số hiển thị đầu tiên trên màn hình máy đo huyết áp được gọi là huyết áp tâm thu (huyết áp tối đa) SYS đại diện cho áp suất khi tim đang đập. Con số hiện thị phía dưới nữa gọi là huyết áp tâm trương (huyết áp tối thiểu) DIA cho thấy áp lực khi tim nghĩ ngơi giữa các nhịp đập. Huyết áp của 1 người được coi là bình thường nếu nó bằng hoặc thấp hơn 120/80, mà thường được ghi là 120 - 80 hoặc có người gọi là 12 - 8.

 

Những người có huyết áp tâm thu 120-139 hoặc huyết áp tâm trương 80-89 được gọi là tiền cao huyết áp và nên áp dụng những thay đổi lối sống để làm giảm huyết áp và ngăn ngừa các bệnh tim mạch.

 

Một người có huyết áp tâm thu luôn 140 hoặc cao hơn hoặc có huyết áp tâm trương ở áp lực 90 hoặc cao hơn được coi là huyết áp cao và nên đi khám bệnh với bác sĩ để có những cách hạ thấp nó.

 

Dấu hiệu và triệu chứng bệnh thận mãn tính (CKD) là gì?

Bệnh thận sớm là 1 vấn đề thầm lặng, như cao huyết áp và không có bất kỳ triệu chứng nào. Người có thể có suy thận nhưng không biết nó bởi vì họ không cảm thấy bị bệnh. Độ lọc cần thận của 1 người (GFR) là 1 cách để biết tình trạng thận của người đó lọc chất thải khỏi máu như thế nào. GFR ước tính từ một phép đo thông thường của creatinin trong máu. Kết quả được gọi là GFR ước tính (eGFR).

 

Creatinine là 1 sản phẩm chất thải được hình thành bởi sự cố bình thường của quá trình đào thải các tế bào cơ. Thận khỏe mạnh có creatinine ra khỏi máu và đưa nó vào nước tiểu ra khỏi cơ thể. Khi thận không hoạt động tốt, creatinine tích tụ trong máu.

 

Một eGFR có giá trị dưới 60 ml mỗi phút (ml/phút) cho thấy 1 số tổn thương của thận gây ra. Tỷ số có nghĩa là thận của người đó không làm việc tốt và lọc đầy đủ.

 

Một dấu hiệu của suy thận là protein niệu, hoặc protein trong nước tiểu. Thận khỏe mạnh có chất thải ra khỏi máu nhưng lại không có protein. Thận suy giảm có thể không tách được proetin và albumin trong máu từ các chất thải. Lúc đầu, chỉ có 1 lượng nhỏ albumin có thể rò rỉ vào nước tiểu, tình trạng này gọi là microalbuminuria, 1 dấu hiệu của sực thất bại của chức năng thận.

 

Khi chức năng thận xấu đi, lượng albumin và các protein trong nước tiểu tăng lên, và tình trạng này gọi là dư thừa protein trong nước tiểu. Suy thận mãn khi kiểm tra nước tiểu thấy có nhiều hơn 30 mg albumin trong mỗi gram của creatinin được bài tiết trong nước tiểu, hoặc không có giảm eGFR.

 

Làm thế nào để tránh tổn thương thận khi huyết áp cao:

Các nhà nghiên cứu và bác sĩ khuyên những người có huyết áp cao nên thay đổi lối sống để có thể kiểm soát huyết áp. Những người có tiền cao huyết áp hoặc huyết áp cao nên:

 

- Duy trị trọng lượng ở mức bình thường (đi bộ không giảm cân mà chỉ có lợi cho huyết áp, tăng cường chuyển hóa và tăng sức khỏe)

 

- Ăn trái cây tươi và rau quả ngũ cốc, sử dụng các loại thực phẩm từ sữa ít chất béo.

 

- Hạn chế muốn sử dụng trong ngày. Nên hạn chế các loại thực phẩm đông lạnh chế biến sẵn, các loại thức ăn nhanh. Nên đọc những thành phần dinh dưỡng trên bao bì, theo dõi lượng muối natri sử dụng hàng ngày (làm cuốn nhật ký và đo huyết áp để kiểm tra).

 

- Nên hoạt động thể dục thể chất ít nhất 30 phút 1 ngày (đi bộ, chạy xe đạp, bơi lội, cầu lông...) hầu hết trong tuần.

 

- Tranh tiêu thụ quá nhiều bia rượu. Đàn ông nên không dùng quá 1 chai trong ngày hoặc 1 ly rượu lớn chẵn hạn. Phụ nữ nên dùng ít rượu vang có lợi cho tim mạch.

 

Thuốc có thể giúp kiểm soát cao huyết áp?

Nhiều người cần thuốc để kiểm soát huyết áp cao. Một số loại thuốc huyết áp hiệu quả có sẵn. Các loại phổ biến nhất của các loại thuốc huyết áp được bác sĩ kê đơn như lợi tiểu, thuốc ức chế men chuyển (ACE), thuốc chẹn thụ thể angiotensin (ARB), thuốc chẹn beta, và thuốc chẹn kênh canxi. Hai trong số các loại thuốc, các chất ức chế ACE và ARB, có tác dụng bảo vệ cho thận.

 

 Các nghiên cứu chỉ ra rằng, chỉ có chất ức chế ACE và ARB giảm lượng protein trong nước tiểu và làm chậm quá trình tiến triển tổn thương thận. Thuốc lợi tiểu còn được gọi là "thuốc nước" giúp 1 người đi tiểu để loại bỏ chất lỏng dư thừa trong máu và trong cơ thể dễ dàng hơn. Một sự kết hợp của 2 hay nhiều loại thuốc giúp chúng ta có thể điều hòa huyết áp và cần giữ huyết áp dưới 130/80 mmHg.

 

Ai có nguy cơ bị suy thận liên quan đến huyết áp cao?

Mọi người đều có thể mắc phải bệnh thận hoặc bệnh thận có thể tiến triển nếu người đó bị cao huyết áp.

 

Những người bị bệnh tiểu đường cũng có nguy cơ phát triển bệnh thận.

 

Nên kiểm soát lượng đường trong máu thật tốt thông qua kiểm tra khám bệnh tại các bệnh viện hoặc sử dụng máy đo đường huyết tại nhà là cách quản lý nồng độ glucose trong máu hợp lý và phải có chế độ ăn uống hợp lý.

 

Những người cảm thấy hay choáng váng, mệt mỏi, chóng mặt thường xuyên, nên khám bác sĩ tại các bệnh viện để kiểm tra huyết áp có thể là nguyên nhân gây ra những vấn đề trên. Giữ huyết áp thấp hơn 130/80 mmHg là vấn đề giúp bệnh nhân cao huyết áp không tiến triển bệnh suy thận. Sử dụng máy đo huyết áp tại nhà là phương pháp hữu hiệu giúp kiểm soát sức khỏe tốt nhất qua việc uống thuốc, dinh dưỡng, vận động và quản lý cuộc sống tốt hơn.

 

DỤNG CỤ Y KHOA KIM MINH

(sưu tầm và lược dịch).

 

 


Ý KIẾN BẠN ĐỌC
0933.455.388 - 0902.482.008