Bệnh động mạch cảnh là gì? Cơn đột quỵ (tai biến mạch máu não) có liên quan đến tắt nghẽn động mạch cảnh trong đó có các mảng xơ vữa bị bục ra và tạo thành khối huyết cục máu đông. Tìm hiểu và cách phòng chống căn bệnh động mạch cảnh

Bệnh động mạch cảnh là gì?

Bệnh động mạch cảnh (ka-ROT-id) là 1 căn bệnh trong đó 1 chất sáp được gọi là mảng bám (plak) tích tụ rong động mạch cảnh. Bạn có 2 động  mạch cảnh chung ở 1 bên cổ của bạn. Chúng được chia thành động mạch cảnh trong và động mạch cảnh ngoài.

Động mạch cảnh trong cung cấp máu giàu oxy đến não. Động mạch cảnh bên ngoài cung cấp máu giàu oxy đến mặt, da đầu, cổ của bạn.

Động mạch cảnh

Hình A cho thấy vị trí của động mạch cảnh bên phải ở đầu và cổ. Hình B thể hiện bên trong động mạch cảnh bình thường có lưu lượng máu bình thường. Hình C hiển thị bên trong 1 động mạch cảnh có mảng bám tích tụ và giảm lưu thông máu.

Bệnh động mạch cảnh là nghiêm trọng vì nó có thể gây nên cơn đột quỵ, còn được gọi là "não bị tấn công". Một cơn đột quỵ xảy ra nếu lưu lượng máu đến não của bạn bị cắt bỏ (tắt nghẽn).

Nếu lưu lượng máu bị cắt đứt trong 1 vài phút, các tế bào trong bộ não (noron thần kinh) của bạn bắt đầu chết. Điều này làm suy yếu các bộ phận của cơ thể mà các tế bào não kiểm soát và chi phối chúng. Đột quỵ có thể gây tổn hại nghiêm trọng não về lâu dài; khuyến tật dài hạn, chẵn hạn như tầm nhìn hoặc các vấn đề về nói và ngôn ngữ có vấn đề hoặc bị tê liệt. (không có khả năng di chuyển) thậm chí tử vong.

Tổng quát căn bệnh:

Nếu mảng bám tích tụ trong động mạch của cơ thể, tình trạng này gọi là xơ vữa động mạch (ATH-er-o-skler-O-sis). Theo thời gian, mảng bám cứng lại và thu hẹp các động mạch. Điều này có thể hạn chế dòng chảy của máu giàu oxy đến các cơ quan não của bạn và các bộ phận khác của cơ thể.

Xơ vữa động mạch có thể ảnh hưởng đến bất kỳ động mạch nào trong cơ thể. Ví dụ: nếu mảng bám tích tụ trong động mạch vành (tim), 1 cơn đau tim có thể xảy ra. Nếu mảng bám tích tụ trong động mạch cảnh, một cơn đột quỵ có thể xảy ra.

Một cơn đột quỵ có thể xảy ra nếu cục máu đông hình thành trong các động mạch cảnh. Điều này có thể xảy ra nếu các mảng bám trong động mạch bị 1 vết nứt hoặc bị vỡ. Mảnh vỡ tế bào máu gọi là tiểu cầu (Plat-lets) dính vào các phần của vết thương của mảng bám và hình thành ra cục máu đông. Cục máu đông có thể ngăn chặn 1 phần hoặc toàn phần 1 động mạch cảnh.

Một mảnh của mảng bám hoặc 1 cục máu đông cũng có thể tách ra từ các vách của động mạch cảnh. Các mảng bám hoặc cục máu đông có thể đi qua máu và bị mắc kẹt tại 1 trong những động mạch nhỏ của não. Điều này có thể chặn lưu lượng máu trong động mạch và gây ra một cơn đột quỵ.

Bệnh động mạch cảnh có thể không gây ra dấu hiệu hoặc triệu chứng cụ thể cho đến khi các động mạch cảnh bị thu hẹp nghiêm trọng hoặc bị chặn. Đối với 1 số người, một cơn đột quỵ là dấu hiệu đầu tiên của bệnh lý này.

Cảnh báo:

Bệnh động mạch cảnh gây ra hơn 1 nữa cơn đột quỵ tại Hoa Kỳ. Các điều kiện khác, chẵng hạn như vấn đề về chính xác về tim và chảy máu trong não, cũng có thể gây nên cơn đột quỵ.

Bạn nên thay đổi lối sống, thuốc men, thường xuyên khám tổng quát về tim mạch và gan có thể giúp ngăn ngừa và điều trị căn bệnh động mạch cảnh và có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ.

Nếu bạn nghĩ rằng bạn sẽ có 1 cơn đột quỵ sẽ đến, bạn cần thiết gọi khẩn cấp điện thoại số 115 ngay lập tức nếu các triệu chứng rõ ràng đây là cơn đột quỵ đang diễn ra. Không nên tự mình lái xe đến bệnh viện.

Bạn có cơ hội sống sót cao nhất và phục hồi tốt nhất nếu hoàn toàn điều trị sớm như mở 1 động mạch đang bị chặn lại trong vòng 4h khởi phát triệu chứng này. Việc điều trị sớm xảy ra, tốt hơn cho cơ hội sống sót và phục hồi nhanh sức khỏe của bạn.

DỤNG CỤ Y KHOA KIM MINH

(theo hội thống kê nghiên cứu về tim mạch và chương trình đào tạo đánh giá điều trị căn bệnh của Hoa Kỳ)

(đọc và sưu tầm)