Đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong người nhiều nhất hiện nay. Khi một động mạch đi đến não bị chặn hoặc bị vỡ, khu vực não chứa các tế bào noron thần kinh bị chết vì thiếu oxy. Đôi khi, điều này có thể gây tử vong. Các triệu chứng hoặc dấu hiệu cảnh báo của đột quỵ bao gồm mắt đột ngột bị mờ hoặc giảm thị lực ở 1 hoặc 2 mắt, yếu hoặc liệt ở mặt, tay hay chân, khó nói hoặc không trả lời được câu hỏi đơn giản, chóng mặt, khó nuốt và nhứt đầu dữ dội.
Hàng năm tại VN có hơn 200.000 ca bị đột quỵ chưa kể những người bị tái đột quỵ lần 2, lần 3. Đột quỵ là kẻ giết người lớn thứ 2 sau bệnh tim
Có đôi khi dấu hiệu cảnh báo cụ thể trước khi xảy ra một cơn đột quỵ. Bằng cách nhận ra các dấu hiệu cảnh báo và hành động, bạn có thể ngăn ngừa đột quỵ hoặc giảm mức độ nghiêm trọng của nó. Điều quan trọng là có thể nhận ra những dấu hiệu cảnh báo và trợ giúp y tế càng nhanh càng tốt.
Các bài kiểm tra nhanh là một cách dễ dàng để nhận ra và ghi nhớ những dấu hiệu phổ biến nhất của đột quỵ. Sử dụng các bài kiểm tra nhanh liên quan đến 3 câu hỏi đơn giản. Nếu người đó có một vấn đề với bất kỳ của các chức năng này, quay bấm 3 số 115 trên điện thoại gọi xe cứu thương ngay lập tức.
Một số điều cần test nhanh:
- Kiểm tra mặt: khi đó nhìn mặt họ như cười? Thật ra họ đang bị méo miệng hoặc mắt họ bị lệch sang một bên?
- Kiểm tra tay: gọi đưa tay trái hoặc tay phải lên nhưng có khó khăn?
- Đọc chữ: có thể gọi họ đọc tên một ai đó hay hỏi họ có hiểu những gì bạn đang nói?
- Thời gian hành động: hành động nhanh và gọi điện thoại 115 kêu xe cứu thương hoặc chở người bệnh vào bệnh viện ngay lập tức.
Nếu bạn đột nhiên gặp bất kỳ những triệu chứng này, nên đi nhanh hoặc nhờ xe chở đến bệnh viện ngay lập tức. Nên nhớ rằng, đột quỵ là một trường hợp khẩn cấp đoe dọa tính mạng.
Các dấu hiệu cảnh báo hoặc triệu chứng của đột quỵ có thể xảy ra độc lập hoặc kết hợp. Chúng có thể kéo dài một hoặc vài giây hoặc vài giờ, và có thể có hoặc có thể không biến mất. Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng phụ thuộc vào nguyên nhân và vùng não bị ảnh hưởng.
Các triệu chứng của một cơn đột quỵ có thể gồm:
- Một cảm giác tê hay yếu ở mặt, cánh tay hoặc chân
- Có sự rối loạn ngôn ngữ ở nói hoặc hiểu biết
- Chóng mặt không rõ nguyên nhân
- Mắt mờ hoặc nhòe ở một hoặc cả 2 mắt
- Mất thăng bằng hoặc không thể tự đứng vững được.
- Khó nuốt
- Đau đầu liên tục (thường là nặng và khởi phát đột ngột) hoặc không giải thích được trạng thái đau của đầu.
- Nhầm lẫn không phân biệt được
Cơn thiếu máu não thoáng qua là do lượng máu đến não bị cắt giảm tạm thời, do sự tắt nghẽn một phần của động mạch bởi một cục máu đông hoặc các mảnh vụn. TIA có triệu chứng giống như đột quỵ, nhưng chúng chỉ là tạm thời và thường không gây tổn thương lâu dài cho não.
Một TIA, hay cơn đột quỵ nhỏ, là một lời cảnh báo về một cơn đột quỵ đầy đủ có thể xảy ra trong tương lai. Nó có thể xuất hiện bất ngờ theo giờ, ngày, tuần hoặc vài tháng trước thời điểm cơn đột quỵ nhỏ, nhưng phổ biến hơn trong vòng vài ngày hoặc vài tuần kế tiếp. Cũng giống như một cơn đột quỵ đầy đủ, TIA cần được điều trị khẩn cấp và không nên bỏ qua. Xác định sớm các triệu chứng và đi khám bác sĩ xác định bệnh bằng các xét nghiệm và chụp hình sẽ làm giảm đáng kể cơ hội bạn bị đột quỵ lớn.
Một cơn đột quỵ thoáng qua được xác định như sau:
- Thoáng qua: các triệu chứng xảy ra ít hơn 24h
- Thiếu máu cục bộ: giảm lượng máu cần thiết để nuôi tế bào não ở một phần của não
- Khởi phát: khởi phát đột ngột các triệu chứng, tùy theo từng người khác nhau có các triệu chứng phụ thuộc vào phần của não bị tắt hoặc thiếu máu não.
Não có thể được coi như một cơ quan gồm 4 phần, trong đó có bán cầu não trái và phải, tiểu não và thân não. Một cơn đột quỵ có tác dụng khác nhau, tùy thuộc vào từng phần của não bộ là mục tiêu tấn công của cơn đột quỵ.
Một số chức năng chính của bán cầu não phải bao gồm nhận thức và kiểm soát của phía bên trái của cơ thể. Một cơn đột quỵ có ảnh hưởng đến bán cầu não phải có thể gây ra nhiều thay đổi, bao gồm:
- không có khả năng để đánh giá khoảng cách, có thể dẫn đến giảm hoặc mất phối hợp tay và mắt.
- mất trí nhớ ngắn hạn
- bỏ qua hoặc bỏ qua bất cứ điều gì nằm bên trái của cơ thể.
- hành vi bốc đồng
- tê liệt của phía bên trái của cơ thể ("liệt nữa người trái")
Một số chức năng chính của bán cầu não trái bao gồm lời nói và kiểm soát phía bên phải của cơ thể. Một cơn đột quỵ ảnh hưởng đến bán cầu não trái có thể gây ra nhiều thay đổi, gồm:
- tê liệt phía bên phải của cơ thể ("liệt nữa người bên phải")
- Không lặp đúng 1 câu đã nói ngắn để người đó phát biểu lại.
- mất trí nhớ ngắn hạn
Một số chức năng chính của tiểu não bao gồm sự phối hợp và cân bằng. Một cơn đột quỵ ảnh hưởng đến tiểu não có thể gây ra nhiều thay đổi, bao gồm:
- chóng mặt
- buồn nôn và nôn
- mất phối hợp hành động
- xu hướng mất cân bằng và tự ngã
- nói líu lưỡi
Một số chức năng chính của thân não bao gồm hô hấp, nhịp tim và huyết áp. Trong đó huyết áp phải được xác định bằng máy đo huyết áp. Một cơn đột quỵ có ảnh hưởng đến thân não có thể gây ra nhiều thay đổi, bao gồm:
- tê liệt hoàn toàn
- tình trạng hôn mê
- nhìn đôi - nhìn thấy 2 người (thật ra chỉ 1 người)
- khó khăn khi nuốt
- tử vong
Một khi các tế bào não bị hư tổn vĩnh viễn, chức năng của chúng dừng lại. Các chức năng này bị mất phụ thuốc vào khu vực của não bộ bị ảnh hưởng bởi cơn đột quỵ và đó là tình hình nghiêm trọng.
Một người bị đột quỵ có thể phục hồi chỉ với khuyết tật nhỏ, trong khi một cơn đột quỵ lớn vĩnh viễn có thể vô hiệu hóa hoặc thậm chí gây tử vong. Nhiều người sống sót cũng có thể thay đổi về cảm xúc, có xu hướng cười hay khóc không có lý do rõ ràng, và sau đó dừng lại giống như đột ngột. Người bị đột quỵ nghiêm trọng cũng có thể có một sự phục hồi tốt.
Trong một số trường hợp, ảnh hưởng của một cơn đột quỵ có thể được khắc phục và người ta có thể sống gần như hoàn toàn bình thường. Trong trường hợp khác, khuyết tật ngiêm trọng và lâu dài. Hỗ trợ và sự thiếu hiểu biết từ gia đình và bạn bè, cộng với sự hồi phục chức năng chuyên sâu bằng các loại thiết bị phục hồi chức năng hoặc các chuyên gia chăm sóc phục hồi nói, nhìn, nghe, cử động bình thường tay và chân bằng cách dây - tác động đến huyệt đạo 0903.319.443 - luôn luôn cải thiện chất lượng sống sót và làm lành mạnh hơn hoặc có thể nói hồi phục bình thường của người bị cơn đột quỵ tấn công.
- Trị liệu lời nói - để cải thiện hoặc duy trì thông tin liên lạc về ngôn luận và đánh giá về khả năng khó nuốt: tốt nhất là người thân trong gia đình luôn luôn trò truyện và vận động người bệnh đột quỵ thường xuyên hơn.
- Trị liệu ngôn ngữ: dạy các ráp câu chữ, phát âm chuẩn mực hơn, giúp đối phó với cách hành động và lời nói chuẩn xác, thích ứng với nhu cầu sống sót của người đột quỵ.
- Vật lý trị liệu: duy trì và cải thiện hành động qua ý thức, tăng cường tập luyện tay chân càng nhanh càng tốt, trong đó, phải kể đến đả phá lại luyện đạo bị phong tỏa (đa phần người đột quỵ có các ảnh hưởng nhất định về thân thể như liệt nữa người, khó cử động thân, méo mặt miệng,...).
Đọc thêm: Xuất huyết não là một loại đột quỵ
DỤNG CỤ Y KHOA KIM MINH
