Bệnh huyết áp cao ở trẻ sơ sinh ở trẻ em là căn bệnh nguy hiểm có thể xảy ra các biến chứng trong lúc bà mẹ đang mang thai hoặc có thể do di truyền từ gia đình ảnh hưởng nghiêm trọng đến tim, thận và các cơ quan khác trong cơ thể của bé.

Huyết áp cao thường gặp ở trẻ em và trẻ sơ sinh

 

Huyết áp cao (tăng huyết áp) là sự gia tăng áp lực máu chảy qua thành động mạch trong cơ thể. Bài viết này tập trung vào huyết áp cao ở trẻ sơ sinh

 

Nguyên nhân

Làm cách nào hiểu về nguyên lý làm việc của tim và huyết áp và làm cách nào hiểu rằng các động mạch máu là khỏe mạnh. Có 2 con số trong mỗi lần đo huyết áp:

- Là con số đầu tiên thể hiện trên máy đo huyết áp gọi là huyết áp tâm thu (huyết áp tối đa - SYS), đo áp lực máu bơm ra khỏi trái tim khi trái tim đập một nhịp.

- Chỉ số dưới thể hiện trên máy đo huyết áp gọi là huyết áp tâm trương (huyết áp tối thiểu - DIA), đo áp lực trong động mạch khi tim nghỉ ngơi sau đập 1 nhịp.

 

Đo huyết áp được viết theo cách này: 120/80. Một hoặc cả 2 của những con số có thể là quá cao.

 

Một số yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp, bao gồm:

- kích thích tố

- sức khỏe của tim và mạch máu

- sức khỏe của thận

 

Huyết áp cao ở trẻ sơ sinh có thể là do thận hoặc bệnh tim do bẩm sinh tim khi sinh. Ví dụ phổ biến bao gồm:

- Sự kết dính (hẹp - coarctation) của động mạch chủ

- Dò ống động mạch (Patent ductus arteriosus)

- Loạn sản phế quản phổi

- Hẹp động mạch thận

 

Ở trẻ sơ sinh, huyết áp cao thường gây ra từ một cục máu đông trong mạch máu thận, một biến chứng của việc có một ống thông rốn

 

Các nguyên nhân khác của bệnh cao huyết áp ở trẻ sơ sinh có thể bao gồm:

- Một số thuốc

- Tiếp xúc với ma túy đá, heroin, cocain

- Một khối u

- Điều kiện di truyền (di truyền trong gia đình)

- Các vấn đề về tuyến giáp

 

Huyết áp tăng lên khi bé phát triển. Huyết áp trung bình trong một trẻ sơ sinh là 64/41. Huyết áp trung bình ở trẻ em lứa tuổi từ 1 tháng - 2 năm là 95/58. Một số dao động quanh những con số này là bình thường và không đáng quan tâm.

 

Triệu chứng

Hầu hết các em bé bị bệnh cao huyết áp sẽ không có triệu chứng. Thay vào đó, các triệu chứng có thể liên quan đến các điều kiện gây ra huyết áp cao. Những triệu chứng này có thể bao gồm:

- Da xanh

- Thất bại trong việc phát triển và tăng cân

- Nhiễm trùng đường tiểu thường xuyên

- Da nhợt nhạt (xanh xao)

- Thở nhanh

 

Các triệu chứng có thể xuất hiện nếu trẻ có huyết áp rất cao. Những triệu chứng này bao gồm:

- Khó chịu

- Co giật

- Khó thở

- Ói mửa

 

Các cuộc test xét nghiệm cho trẻ

Thông thường, các dấu hiệu của bệnh cao huyết áp là đo huyế áp cho các bé

 

Dấu hiệu huyết áp rất cao bao gồm:

- Suy tim

- Suy thận

- Mạch nhanh

 

Huyết áp ở trẻ so sinh được đo bằng một loại thiết bị tự động chuyên dụng

Nếu sự kết dính của động mạch chủ là nguyên nhân, có thể được gắn thiết bị đo huyết áp ở chân. Khi đó sẽ có tín hiệu nghe được nếu một van động mạch chủ có 2 đầu nhọn xảy ra bị hẹp. (A click may be heard if a biscuspid aoritc valve occurs with the coarctation.

 

Các xét nghiệm khác ở trẻ sơ sinh có huyết áp cao sẽ cố gắng tìm ra nguyên nhân của vấn đề. Xét nghiệm như vậy có thể bao gồm:

- Chụp phim X-quang có sử dụng một loại thuốc nhuộm để có thể nhìn vào mạch máu

- Xét nghiệm, bao gồm cả xét nghiệm máu và nước tiểu

- X-quang ngực hoặc bụng

- Siêu âm, trong đó có siêu âm tim đang làm việc và thận

- Sử dụng nam châm để tạo ra hình ảnh của tim và các mạch máu lớn bằng MRI

 

Điều trị

Việc điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra huyết áp cao ở trẻ sơ sinh. Điều trị có thể bao gồm:

- Lọc máu

- Thuốc

- Phẩu thuật (bao gồm cả phẩu thuật cấy ghép, phẩu thuật các động mạch bị hẹp

 

Tiên lượng

Chúng ta phải biết làm cách nào để biết rằng nguyên nhân nào gây ra huyết áp cao

Biết phán đoán các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến em bé với huyết cao không bao gồm:

- Sự hiện diện của các vấn đề sức khỏe khác trong em bé

- Cho dù bất kỳ thiện hại hay tổn thương về thận (ví dụ) cũng là nguyên nhân làm cho huyết áp cao.

 

Các biến chứng có thể:

Bệnh tim hoặc suy thận

- Tổn thương các cơ quan

- Co giật

 

Bạn nên gọi cho bác sĩ

Nên khám bệnh cho bé ngay nếu bé của bạn:

- Không phát triển hoặc tăng cân

- Có làn da hơi xanh

- Có nhiễm trùng đường tiểu

- Có vẻ cáu kỉnh

- Có những biểu hiện mệt mỏi

Hãy đưa bé đến phòng cấp cứu nếu bé của bạn:

- Co giật

- Không có phản ứng

- Ói mửa liên tục

Phòng chống

Không có cách nào để ngăn chặn điều kiện gây cao huyết áp ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, có một số điều bạn có thể làm đó là giảm nguy cơ của em bé phát triển các vấn đề này.

Một số nguyên nhân của bệnh cao huyết áp trong gia đình. Nói cho bác sĩ biết về sự di truyền của người trong gia đình trước khi bạn mang thai:

- Bệnh tim bẩm sinh

- Huyết áp cao

- Bệnh thận

 

Nếu bạn có bất kỳ điều kiện y tế và uống thuốc, hãy nói với bác sĩ trước khi mang thai. Tiếp xúc với một số thuốc trong tử cung có thể làm tăng nguy cơ em bé của bạn phát triển các vấn đề có thể dẫn đến huyết áp cao.

 

Y KHOA KIM MINH

(sưu tầm)