Điều trị oxy y tế rất cần thiết cho những người cao tuổi, suy tim, COPD tắt nghẽn phổi mãn tính, suy thận, ung thư,.. Vậy làm cách nào sử dụng oxy cho đúng với người bệnh.
Những câu hỏi thường gặp khi sử dụng oxy y tế
Cách sử dụng oxy y tế cho người già
Máy tạo oxy y tế sử dụng đúng cách
Điều trị oxy y tế là một cách đều trị cung cấp thêm oxy cho người bệnh khó thở, đây là loại oxy y tế khiến cơ thể có thể làm việc tốt hơn. Thông thường, buồng phổi của bạn sẽ hấp thụ oxy từ không khí. Tuy nhiên một số bệnh và điều kiện có thể khiến cơ thể bạn không thể nhận đủ oxy từ không khí có nồng độ oxy chỉ 21-24% (tùy theo môi trường).
Điều trị oxy y tế có thể giúp cơ thể người bệnh hoạt động tốt hơn và chủ động hơn. Oxy y tế được cung cấp bởi một loại là bình oxy y tế và một loại là máy tạo oxy y tế. Nó được đưa qua một bình lọc ẩm và được chiết tách hoàn toàn với các loại khí trơ - cho ra nồng độ oxy tương đương đạt ngưỡng 100% nguyên chất (92-98%) - để được đem đến phổi của người bệnh theo một trong cách cách sau.
- Thông qua một ống thông ở mũi, trong đó bao gồm 2 ống nhỏ bằng nhựa (dây oxy 2 nhánh) được đặt trong 2 lỗ mũi.
- Thông qua một mặt nạ (mask thở oxy), phù hợp bao chụp phần mũi và miệng của bạn.
- Thông qua một ống nhỏ chèn vào khí quản của bạn qua mặt trước của cổ (đặt nội khí quản). Bác sĩ sẽ dùng một cây kim hoặc vết rạch nhỏ (cắt) để đặt ống oxy cung cấp theo cách này được gọi là liệu pháp transtracheal oxy.
Điều trị oxy có thể được thực hiện tại một bệnh viện, một trung tâm y tế hoặc ở nhà. Nếu người bệnh cần điều trị một căn bệnh mãn tính (đang diễn ra) thì điều này người bệnh phải được tư vấn cặn kẽ trong các bệnh như suy tim, COPD, bệnh suy thận mãn tính, bệnh ung thư, bệnh khó thở của người già và có thể được điều trị ngay tại nhà.
Đây là cách tìm hiểu nguyên lý hoạt động của oxy, nó có thể giúp cho oxy y tế có thể được vào hệ thống hô hấp của người bệnh giúp cơ thể họ có thể hoạt động bình thường. Hệ thống hô hấp bao gồm đường hô hấp và phổi.
Đường hô hấp mang không khí giàu oxy nguyên chất đến phổi của bạn. Nó cũng mang theo carbon dioxide (khí thải) ra khỏi phổi của bạn.
Không khí đi vào cơ thể qua mũi hay miệng của bạn, làm ẩm và làm ấm không khí. Không khí sau đó đi qua vòm họng của bạn và xuống khí quản. Khí quản chia ra thành 2 ống gọi là phế quản để xâm nhập vào phổi.
Trong phổi, phế quản chia ra thành các chi nhánh với hàng ngàn cái nhỏ hơn, ống mỏng hơn gọi là tiểu phế quản. Các ống này kết thúc tại chùm túi khí bầu nhỏ gọi là phế nang.
Mỗi một túi khí được bao phủ trong một mạng lưới các mạch máu nhỏ gọi là mao mạch. Các mao mạch kết nối vói một mạng lưới động mạch và tĩnh mạch máu di chuyển khắp cơ thể.
Khi không khí được đưa đến các túi khí, oxy trong không khí đi qua các bức tường túi khí và vào máu trong các mao mạch.
Máu giàu oxy sau đó đi đến tim thông qua các tĩnh mạch phổi và các chi nhánh. Tim bơm máu giàu oxy đến các cơ quan của cơ thể
Một số bệnh cấp tính diễn ra trong ngắn hạng và tình trạng của các bệnh mãn tính có thể ảnh hưởng đến oxy được chuyển từ phế nang để vào máu. Ví dụ như viêm phổi, COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính).
Bác sĩ sẽ quyết định liệu người bệnh phải cần điều trị oxy dựa vào kết quả xét nghiệm, chẳng hạn như là một xét nghiệm khí máu động mạch và kiểm tra xung oxy. Các xét nghiệm đo lượng oxy trong máu thông qua các máy đo nồng độ oxy trong máu SPO2 kẹp đầu ngón tay của bạn. Một mức độ oxy thấp là một dấu hiệu cho thấy rằng người bệnh đang cần điều trị oxy y tế.
Oxy y tế được xem là thuốc và do đó bác sĩ sẽ cho phép người bệnh thở liều lượng như thến nào là hợp lý nhất.
Điều trị oxy y tế sẽ giúp nhiều người hoạt động tốt hơn và chủ động hơn. Nó cũng có thể giúp người bệnh:
- Giảm khó thở và mệt mỏi
- Cải thiện giấc ngủ ở một số người có rối loạn giấc ngủ liên quan đến hô hấp
- Tăng tuổi thọ của một số người bị COPD
Mặt dù bạn có thể cần điều trị oxy lâu dài, nhưng nó không hạn chế thói quen hoạt động hàng ngày của bạn. Có những máy tạo oxy di động có thể giúp bạn dễ dàng hơn trong di chuyển xung quanh và làm nhiều hoạt động hàng ngày.
Bạn có thể nhờ bác sĩ hoặc những người có chuyên môn trả lời giúp bạn về việc liệu các hoạt động này với vấn đề cần thở oxy có làm ảnh hưởng gì đến sức khỏe của bạn.
Dụng cụ y khoa là nơi cung cấp các thiết bị liên quan đến oxy y tế và họ cũng sẽ đào tạo cho bạn một cách chính xác cách sử dụng như thế nào là đúng.
Điều trị oxy y tế nói chung là an toàn, nhưng bạn cũng nên tránh để bình oxy gần nơi có nguồn lửa như nhà bếp chẳng hạn.Hãy làm theo hướng dẫn của nhà cung cấp giúp bạn an tâm khi sử dụng nguồn oxy y tế trong gia đình.
P/s: Ngoài phương pháp điều trị oxy y tế cho người bệnh, người nhà cũng cần quan tâm đến giường y tế để giúp người bệnh có một tư thế nằm dưỡng bệnh thoải mái tại gia đình. Đa số những người bệnh là khó thở và khó ngủ, họ hay có những cơn đau bất chợt trong cơ thể. Do đó, một tư thế nằm dưỡng bệnh thoải mái là cần thiết cho họ. Bạn có thể quan tâm đến các loại giường y tế inox, giường điện y tế được sản xuất tại Việt Nam hay các loại giường y tế nhập khẩu từ nước ngoài.
Bác sĩ có thể khuyên bạn hoặc người bệnh nên cần điều trị oxy nếu bạn có một mức độ oxy (nồng độ oxy trong máu) thấp hơn bình thường (dưới 92% nồng độ oxy trong máu). Thông thường, phổi của bạn sẽ hấp thụ oxy từ không khí và chuyển nó đi vào máu của bạn.
Một số bệnh thiếu oxy cấp tính (ngắn hạn) và một loại thiếu oxy mãn tính (lâu dài thường xuyên) có thể khiến bạn không nhận đủ oxy cần thiết cho cơ thể.
Thiếu oxy cấp tính (khẩn cấp)
Bạn có thể nhận được điều trị oxy y tế nếu bạn đang ở trong một tình trạng nghiêm trọng. Một số bệnh và điều kiện thiếu oxy cấp tính có thể cần điều trị oxy trong ngắn hạn là:
- Viêm phổi nặng: Viêm phổi là một bệnh nhiễm trùng phổi hoặc cả 2. Nếu nghiêm trọng, nhiễm trùng phổi gây ra túi khí của bạn trở nên viêm. Điều này ngăn cản các túi khí di chuyển đủ oxy và trong máu của bạn.
- Bệnh hen suyễn tấn công: Hen suyễn là một căn bệnh về phổi bị sưng và thu hẹp đường hô hấp. Hầu hết những người bị hen suyễn, trong đó có nhiều trẻ em, có thể kiểm soát các triệu chứng một cách an toan. Nhưng nếu bạn có một cơn suyễn nghiêm trọng, bạn có thể cần chăm sóc bệnh này bao gồm đi đến bệnh viện bao gồm cần liệu pháp oxy y tế.
- Hội chứng suy hô hấp (RDS) hoặc loạn sản phế quản phổi (BPD) ở trẻ sinh non. Trẻ sinh non có thể phát triển một hoặc cả 2 điều kiện viêm phổi nghiêm trọng trên. Để điều trị tốt hơn, bé phải cần thêm oxy thông qua biện pháp thở liên tục qua mũi hoặc sử dụng máy trợ thở.
Những bệnh mãn tính cần oxy y tế
Điều trị oxy y tế tại nhà dài hạn có thể sử dụng để điều trị một số bệnh và điều kiện, chẳng hạn như:
- COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính): Đây là một bệnh tiến triển, trong đó các túi khí bị tổn hại nghiêm trọng ngăn cản oxy di chuyển vào máu qua các mao mạch. Tiến triển có nghĩa là bệnh ngày một nặng hơn theo thời gian.
- Xơ nang buồng phổi (CF): xơ nang buồng phổi là một bệnh di truyền của nội tiết tố, bao gồm cả các tuyến mà làm cho chất nhầy và mồ hôi trong phổi nhiều hơn bình thường. Những người có CF dày, nhiều chất nhờn dính và tạo thành trong đường hô hấp của họ. Các chất nhầy này làm cho vi khuẩn dễ dàng phát triển. Điều này dẫn đến viêm phổi cứ lặp đi lặp lại gây nhiễm trùng phổi nghiêm trọng. Theo thời gian, các bệnh nhiễm trùng có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến phổi.
- Rối loạn giấc ngủ liên quan đế hô hấp dẫn đến mức độ thấp của oxy trong máu trong khi ngủ chẳng hạn như ngưng thở khi ngủ.
Đọc thêm:
Dụng cụ y khoa cần dùng chăm sóc người bệnh nằm liệt giường
Các phương pháp chăm sóc người bệnh
Y KHOA KIM MINH
